بررسی اندیشه های ایرانشهری در مرزبان نامه
نویسندگان
چکیده
مرزبان نامه یکی از شاهکارهای کلاسیک ادبیات فارسی است که به واسطه پیوند عمیق و اثر بخشش با فرهنگ و هویت ایرانی سرشار از اندیشه های ایرانشهری است. در این پژوهش سیر و تداوم اندیشه های ایرانشهری را که در لابه لای افسانه و حکایت های مرزبان نامه نظیر: شاهی آرمانی، همبستگی دین و فرمانروایی، عدالت، آرمانشهر، راستی و اشه و... آمده است مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در اندیشه ایرانشهر پادشاه مهمترین رکن اصلی جامعه است به گونه ای که آن را نماینده خدا بر روی زمین می-دانستند زیرا معتقد بودند که جامع صفات الهی است بدین ترتیب از دو جنبه الهی و انسانی برخوردار بوده است. پادشاه در اندیشه ایرانشهر علاوه بر تأیید الهی باید از دانش، خرد، فرّه ایزدی، و دیگر بایستگی-های پادشاهی از جمله؛ نژاد و تبار، عدالت و غیره برای مشروعیت بخشیدن پادشاهی خود برخوردار باشد. از این رو در این پژوهش سیر و تداوم اندیشه های ایرانشهری و بایستگی های شاهی آرمانی را که در کتاب مرزبان نامه آمده مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
منابع مشابه
بررسی ساختار روایی در مرزبان نامه
روایتشناسی از مباحث مورد توجه در سبکشناسی است که با رویکرد افرادی مثل؛ تزوتان تودوروف[1]، ولادیمیر پراپ[2]، شلومیت ریمون-کنان[3]، رولان بارت[4]و مایکل جی تولان[5]که در این حوزه صاحب نظر هستند، گسترش پیدا کرده است. بررسی ساختار روایی در حکایات تمثیلی که به نثر فنی و مصنوع نوشته شدهاند، موضوعی است که در این مقاله بدان پرداخته شده است. سبک حکایتهای تمثیلی قرن ششم که با صنایع بدیعی و توصیفات م...
متن کامل«بررسی عنصر روایتگری در مرزبان-نامه
از آنجایی که مرزباننامه، یکی از امّهات آثار تعلیمی کهن پارسی است، به سبب شیوهی روایتگری و بعد تعلیمی از جایگاه ویژه، برخوردار است. این مقاله سعی دارد به تحلیل جایگاه راوی در روایت و داستانهای مرزباننامه بپردازد. در این مبحث، نشان داده شده که روایتگری در مرزباننامه با یک راوی صورت نگرفته است. راوی کسی است که قصّه از زبان او نقل میشود. این راوی میتواند به طور آشکار یا پنهان در قصّه حضور د...
متن کاملشرح و بررسی سطرهایی از مرزبان نامه
در این جُستار دو سطر از کتاب مرزباننامه شرح و معنی شدهاست. علامه محمد قزوینی در برابر این دو سطر، علامتِ پرسش قرار داده و در ضبط برخی واژهها و نیز معنی آنها اظهار تردید کرده است. مرحوم خطیبرهبر دو سطرِ مذکور را بیمعنی دانستهاست و محمد روشن نیز با تغییر واژهای از این سطرها متن را دچار پیچیدگی بیشتری کرده و البته از معنی دقیق عبارات سخنی نگفتهاست. آنچه سطرهای مورد بحث را دچار اختلال و پیچید...
متن کاملدیالکتیک در باب اول مرزبان نامه
در این مقاله سعی بر آن است تا با روش تحلیل ساختارشکنانهی دریدا باب اول مرزبان نامه را – که به شیوهی حکایت در حکایت است_ ساختارشکنی کنیم و پیوندش را با دیالکتیک هگل نشان دهیم. شخصیّتهای اصلی این باب، مرزبان و دستور هستند. نگرش ساختارشکنانهی دریدا برای ما روشن میسازد که بین این دو شخصیّت به ظاهر متضاد، ضدیتی وجود ندارد. در واقع این دو همچون دو همکار یا دو هم بازی هستند که وجود آنها برای کامل...
متن کاملمرزبان نامه یادگاری از ایران عهد ساسانی
مرزبان نامه دربردارنده داستان ها و حکایتهای بسیار کهن است و باور بر این است که این کتاب در اصل به یکی از گویش های فارسی میانه و آن طوری که وراوینی می گوید به زبان طبری کهن تألیف شده بوده است که دو بار به طور جداگانه توسط سعدالدین وراوینی و محمد بن غازی ملطیوی به نثر فنی فارسی دری برگردانده شده است. با بررسی درونمایه داستان های آن مشخص می شود که طبق گفته وراوینی اصل کتاب از سابقه ای کهن و حتی که...
متن کاملنگاهی به تمثیلهای نمادین در مرزبان نامه
یکی از معروفترین تمثیلها، تمثیل حیوانی است که فرنگیان به آن فابل میگویند و آن را یکی از انواع ادبی میدانند، در فابل قهرمانان حکایت جانوراناند که هر کدام نمایندﮤ طبقهای از مردم جامعه هستند. کتاب مرزبان نامه از شاهکارهای نثر مصنوع از زبان حیوانات و به تقلید از کلیله و دمنه نوشته شده است. مؤلف کتاب هنرمندانه و با دید وسیع اجتماعی و فرهنگی، توانسته است از قهرمانان داستانها که همان جانوران هس...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
دوفصلنامه ادبیات حماسی دانشگاه لرستانجلد ۱، شماره ۲، صفحات ۱۲۳-۱۵۴
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023